Günümüzde bireylerin 2 yaştan 90 yaşa kadar zeka potansiyellerinin değerlendirilmesi uygun ölçme araçları kullanılarak yapılabilmektedir. Başta hastanelerin psikiyatri, psikoloji, nöroloji, adli tıp birimleri olmak üzere, özel klinikler( vb), ve rehberlik araştırma merkezlerinde eğitim almış uzmanlar tarafından bu değerlendirmeler yapılmaktadır. Bu değerlendirmelerden yola çıkılarak birey hakkında çeşitli kararlar verilmektedir. Çocukların ve ergenlerin normal ya da özel eğitime devam edip edemeyecekleri, varsa engel durumu ve bu konuda neler yapılabileceği ayrıca bireyin eğitim planlamasının nasıl şekillendirileceğine dair karar verilirken test bulgularının yanında aileden ve diğer bilgi kaynaklarından elde edilen bilgiler de ele alınmaktadır. “Zeka”, birçok yetenek alanını ihtiva eden bir yapı olması nedeniyle zeka testleri de çeşitlilik arz etmektedir.
Bazı testler zekanın sadece bir yönüne odaklanıp o alanla ilgili ölçüm yaparken, genel zeka fonksiyonlarını(IQ) bütüncül olarak ölçen araçlar da vardır. Genel IQ’ yu ölçen testlerin sunduğu verilerin çeşitliliği ve bireyi daha detaylı tanıma imkanı sunması nedeniyle daha çok tercih edilebilmektedir. Bu anlamda kullanılan ölçüm araçları içerisinde “Wechsler Zeka Ölçekleri” önemli yer
tutmaktadır.ABD’de geliştirilen (güncellenen) WISC – IV’ ün ticari ve bilimsel telif hakları 2008 yılında Türk Psikologlar Derneği(TPD) tarafından alınmış, Öktem ve arkadaşları tarafından (2008-2012 tarihleri arasında)
TÜBİTAK destekli proje olarak Türkiye uyarlaması ve standardizasyonu tamamlanarak uygulanmaya başlanmıştır.
WISC – IV, Türkiye’de yaygın olarak kullanılan daha önceki sürümü olan WISC – R’ dan yapısı ve yorumu açısından önemli farklılıklar göstermektedir. WISC – R’ dan – Performans Zeka Puanı, Sözel Zeka Puanı ve Tüm Test Ölçek
Puanı olmak üzere üç tür birleşik puan elde edilmektedir.
WISC-IV – testi ile ise ;
1) Sözel Kavrama,
2) Algısal Akıl Yürütme,
3) Çalışma Belleği,
4) İşlemleme Hızı ve
5) Tüm Ölçek Puanı (TÖZP) olmak üzere beş ayrı birleşik puan elde edilmekte ve çocuğun kendi yaş normları içerisindeki başarı düzeyi değerlendirilmektedir. WISC – IV’ nün uygulama yaş aralığı 6 yaş – 16 yaş 11 aya kadar genişletilmiştir. WISC – IV’ ün uygulama süresi çocuğun motivasyonu ve çalışma hızına bağlı olarak değişiklik (1.30 -2 saat) gösterebilmekte ve gerektiğinde gün içinde kısa ara verilerek test tamamlanmaktadır. Test sonucu ayrı bir günde( norm değerlendirmesi yapıldıktan sonra) aileye sözel olarak verilmektedir. Testin değerlendirilmesinde , çocuğun test esnasında gösterdiği tüm davranışlar (yönergeye uyumu, çalışma motivasyonu, dikkati, duygusal reaksiyonları, başarma arzu ve çabası vs.) da çok önemlidir. Bu nedenle test sonuçları sadece bir skor olarak değerlendirilmemeli, bütüncül olarak ele alınması önemsenmektedir. Aynı zamanda test dışında aileden ve
üçüncü kaynaklardan (okul ve çevre) alınan bilgiler de göz önünde bulundurularak değerlendirme tamamlanmaktadır. Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği- IV ‘ün kullanmaya başlamasıyla birlikte klinik anlamda zekanın değerlendirilmesinde Türkiye için yeni bir dönem başlamıştır. Türk Psikologlar Derneği tarafından açılan
WISC -IV uygulayıcı eğitimini tamamlayan uzmanların sayısı arttıkça WISC-R ın yerini hızlı bir şekilde WISC -IV’ ün alacağı beklenmektedir. WISC- IV TESTİ, uygulanan çocuğun yüksek yararı dikkate alınarak sonuçların, çocukların etiketlemesini ya da bu amaçla kullanılmasını önlemek için etik kurallara riayet edilmesi, test sonuçlarının çocuğun ve ailenin sorunların çözümünde yardımcı bir araç olarak kullanılması özellikle önerilmektedir
NEDEN WISC- IV’ ü tercih etmeliyiz? Nitelikli bir ölçme aracının temel özelliği geçerlik ve güvenirliktir. Bu anlamda günümüz çağının bireylerini günümüz şartlarına göre yapılandırılmış bir ölçekle değerlendirmek zorundayız. WISC- IV, kapsamı ve niteliği itibariyle böyle bir ihtiyacı karşılamak için Türkiye’ye kazandırılmıştır. Büyük emeklerle kullanıma hazır hale getirilen WISC – IV’ ü uygulama yetkinliği, sadece Türk Psikologlar Derneği(TPD) tarafından verilen eğitimi başarı ile tamamlayan ve sertifikasını alan psikologlara verilmiştir.